Ngày 22/08/2022

Tại khu vực cửa khẩu đường bộ Khánh Bình, An Giang vừa qua phát sinh một số doanh nghiệp kinh doanh địa điểm lưu kho, bãi tự phát, không được Tổng cục Hải quan công nhận đủ điều kiện. Điều này khiến công tác giám sát, kiểm soát hải quan gặp nhiều khó khăn và doanh nghiệp dễ lợi dụng để buôn lậu.

Cửa khẩu Khánh Bình.

Nhiều rủi ro từ việc bốc xếp hàng tự phát

Thời gian vừa qua, tại khu vực cửa khẩu Khánh Bình, tỉnh An Giang có tình trạng các doanh nghiệp đưa phương tiện vận tải của Campuchia vào các địa điểm tự phát, không đủ điều kiện tập kết, kiểm tra giám sát theo quy định của Luật Hải quan, để bốc dỡ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu các mặt hàng nông sản, hàng bách hóa tiêu dùng…

Hiện tượng này dẫn đến rất nhiều rủi ro như: Cơ quan hải quan không kiểm tra, giám sát để phát hiện được các lô hàng nhập lậu, khai sai số lượng chủng loại… đối với các lô hàng nhập khẩu.

Còn đối với các lô hàng xuất khẩu, cơ quan hải quan không được giám sát, kiểm tra việc bốc xếp hàng hóa nên dẫn đến rủi ro không quản lý được hàng hóa có đúng theo khai báo trên tờ khai hay không.

Trong những năm trước đây, tại các cửa khẩu đường bộ trên toàn quốc đã xảy ra nhiều vụ việc doanh nghiệp lợi dụng khai khống để hoàn thuế GTGT hàng nghìn tỷ đồng.

Đặc biệt đối với hàng nông sản xuất khẩu là mặt hàng được ưu tiên cả trong phân luồng tờ khai, dễ dàng bị doanh nghiệp lợi dụng để khai khống số lượng, trọng lượng, chủng loại… để hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Những năm trước đây, tại các cửa khẩu đường bộ trên toàn quốc đã xảy ra nhiều vụ việc doanh nghiệp lợi dụng khai khống để hoàn thuế GTGT hàng nghìn tỷ đồng.

Tại cửa khẩu Khánh Bình cũng đã xảy ra vụ việc tương tự. Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu qua cửa khẩu Khánh Bình và nhiều cán bộ hải quan cửa khẩu này đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo quy định của pháp luật hải quan, hàng hóa xuất khẩu được bốc xếp lên các phương tiện vận tải nước ngoài phải chịu sự giám sát của cơ quan hải quan.

Hiện nay, tại cửa khẩu đường bộ Khánh Bình, Tổng cục Hải quan công nhận 2 địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu cho 2 doanh nghiệp kinh doanh kho bãi, địa điểm: Công ty TNHH Dương Lan, Công ty TNHH TM Hải Thịnh Phát.

Đối với hàng hóa được vận chuyển qua khu vực cửa khẩu đường bộ, việc kiểm tra, giám sát sẽ được thực hiện tại 2 địa điểm của công ty TNHH Thương mại Hải Thịnh Phát và công ty TNHH Dương Lan.

Tuy nhiên, tại khu vực cửa khẩu đường bộ Khánh Bình phát sinh một số doanh nghiệp kinh doanh địa điểm lưu kho, bãi tự phát để phục vụ cho hoạt động mua bán trao đổi hàng hóa qua biên giới. Các doanh nghiệp này cho phương tiện ô tô của Campuchia vào các địa điểm này để nhận hàng, tự bốc dỡ hàng hóa lên xuống phương tiện vận tải.

Do đây là những địa điểm tự phát, không được Tổng cục Hải quan công nhận đủ điều kiện tập kết, kiểm tra giám sát hải quan, không là địa bàn hoạt động hải quan nên công tác giám sát, kiểm soát hải quan gặp nhiều khó khăn và doanh nghiệp dễ lợi dụng để buôn lậu vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Một điểm tập kết tại cửa khẩu Khánh Bình chưa được cơ quan hải quan công nhận

Phải thực hiện trong các địa điểm tập kết được Tổng cục Hải quan công nhận

Để đảm bảo an ninh trật tự, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan ở khu vực cửa khẩu Khánh Bình, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu Cục Hải quan tỉnh An Giang nghiêm túc thực hiện công tác giám sát, kiểm soát, kiểm tra hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; phương tiện xuất cảnh, nhập cảnh tại khu vực cửa khẩu Khánh Bình.

Trong đó, việc tập kết hàng hóa, làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại cửa khẩu đường bộ và khu vực biên giới đường sông phải được thực hiện trong các địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ở biên giới được Tổng cục Hải quan công nhận.

Đối với việc kiểm tra, giám sát sang tải, bốc xếp hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu lên, xuống các phương tiện nước ngoài tại cửa khẩu đường bộ và khu vực biên giới đường sông phải thực hiện trong các địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ở biên giới được Tổng cục Hải quan công nhận.

Ngoài ra, không được thực hiện tại các địa điểm tập kết tự phát của cá nhân, doanh nghiệp thuộc khu vực cửa khẩu biên giới đường bộ và khu vực biên giới đường sông.

Hải quan không thực hiện giám sát, kiểm tra hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại các địa điểm tự phát

Theo thông tin phản ánh trên một số tờ báo, các doanh nghiệp ở An Giang lo lắng trước yêu cầu đưa hàng vào tập kết tại địa điểm quy định một cách đột ngột; gặp khó khăn trong sản xuất, phân loại, tập kết hàng hóa nông, thủy sản… Điều này chưa phản ánh đúng bản chất sự việc, cũng như chức năng nhiệm vụ của cơ quan hải quan, theo quy định của pháp luật.

Bởi vì đối với hoạt động sản xuất kinh doanh, phân loại, vận tải, bốc dỡ hàng hóa của các doanh nghiệp tại các địa điểm trong nội địa, nếu không liên quan đến phương tiện vận tải của nước ngoài xuất cảnh, nhập cảnh hoặc hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thì hoạt động bình thường, theo quy định của pháp luật. Cơ quan hải quan không can thiệp, cho phép hay không cho phép thực hiện các hoạt động này.

Đồng thời, pháp luật quy định không được phép thực hiện giám sát, kiểm tra hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại các địa điểm tự phát, do không đáp ứng điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan và chưa được Tổng cục Hải quan công nhận.

Trường hợp các doanh nghiệp cố tình đưa phương tiện nhập cảnh của nước ngoài vào các địa điểm này này để bốc xếp hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu là vi phạm pháp luật

Nguồn:  Thời báo Tài chính Việt Nam Online